Avustralya Denizlililer Derneği Kurucusu Rıza Gençoğlu Egeyön TV’ye konuk oldu

• Sizi biraz tanıyabilir miyiz Rıza Bey?

İsmim Rıza Gençoğlu. 1988-1889 sezonunda Avustralya’ya gittim. 25 sene orada kaldık. 2008-2009’da Türkiye’ye geldim. Hem Avustralya vatandaşı hem Türk vatandaşıyım. Ticaretle uğraşıyorum, ihracatla uğraşıyorum. Aynı zamanda özellikle Türkiye il Avustralya arasından siyasi, diplomatik ilişkilerin sağlanabilmesi,  ticaretin arttırılması için sosyal faaliyetlerde bulunuyoruz. Bu konuda hem dernek çalışmalarımız hem de kendi özel şirketimiz adına yaptığımız çalışmalar var tabi ki.

• İhracatla uğraşıyorum dediniz. Memleketinizin ilçelerine yetişen ürünleri Avustralya’ya götürüyor musunuz?

İhracatımızı firma olarak, Gençoğlu Grup Anonim Şirketi olarak 1998 Avustralya menşet kurulu bir firmamız. 2005 ocak ayında da Türkiye’de yapılanma kurduk. Tabi ihracatın içinde 20-25 yıllık bir deneyimimiz var. Bizim asıl ana felsefemiz ev tekstili, ev dekorasyonu ve mobilya aksesuar grupları tasarımı ürünler ve bununla ilgili Avustralya’da satış mağazamız vardı daha önceki dönemde. Bu sene de çok ciddi projelerimiz var. Gıda sektöründe de zeytinyağı, kuru bakliyat gibi yeni çalışmalarımız var. O sizin bahsettiğiniz, özellikle Çivril’in elması, Denizlimizdeki meşhur Serinhisar’ın leblebisi, Çal’ın üzümü. Bizim her ilçemizin kendine muasır kıymetli ürünleri var. Bunlarla ilgili de önümüzdeki günlerde ciddi çalışma içerisine gireceğiz. Özellikle Avustralya başta olmak üzere, başka ülkeler, Avrupa’nın birkaç ülkeleriyle ilgili böyle bir düşüncemiz ve altyapısını oluşturduğumuz projelerimiz var. Bunları zamanla sizinle paylaşacağız. Bu öneli çünkü.

• Avustralya’daki Türk dernekleri ne durumda? Üyeleri, projeleri, yaptığı çalışmalardan biraz bahseder misiniz?

Avustralya’daki yaşayan Türklerin sivil toplum örgütleri, dernekleri çok var. Tabi bunun ana merkezi Melbourne şehri. Sydney’de tabi ki Türklerimiz orada da faal ama bütün derneklerin cemiyetlerin faaliyetlerini yürüttüğü ana üst Melbourne şehri. Tabi ki Denizlililer Cemiyetimiz var. Bunun yanı sıra şuan çok etkili olan bir derneğimiz var. Moreland Türk Derneği. Melbourne şehrinde kurulmuş olan, tamamen kültüre hizmet eden bir derneğimiz. Geçtiğimiz hafta sonu Türk Pazar Festivali adı altında geleneksel hale dönüştürdüğü özel bir etkinliği vardı. Melbourne şehrinin tam merkezinde, panayır şeklinde bizim kültürümüz sergilendi. Folklor etkinlikleriyle, sazıyla, sözüyle. Ve bunu 12.-13.kez yapıyorlar. Sadece geçen sene pandemiden dolayı yapamamışlardı. Tabi ki Avustralya ve Yeni Zelanda bu Covid pandemisini çok önce yendikleri için orda normale dönüş bir nevi sağlandığı için geçen hafta böyle bir festival yapıldı. Çok etkiliydi. Biz sosyal medyalarda paylaştık ama Türkiyemizde bunun biraz daha tanıtımlarını yapmamız gerekiyor. Çok güzel bir etkinlik oluyor yılda bir kez. Sadece yılda bir kez bu etkinlik yapılmıyor, yılın değişik kademelerinde Moreland Türk Derneğinin ben aynı zamanda hem onursal kurusuyum, hem onursal üyesiyim. Biz bu pandeminin hemen öncesi, 2019’un Kasım’ın 22’inde Denizli’de bir etkinlik yapmıştık. Ve sizlerde kanallar olarak oradaydınız. Avustralya’da yaşayan Türklerin yaşam hikayelerini anlatan resim sergisi yapmıştık Forum Çamlık’ta.

Avustralya Büyükelçimiz buradaydı, vali beyler, kaymakamlar, bakanlar ve vatandaşımız. Resim sergimiz 15 gün boyunca orada sergiledi. Oradaki maksatta şuydu; Türklerin yaşam hikayesi adı üzerinde . Türklerin Avustralya’ya gidişlerinin 50. Yılına denk getirmişti. Bunu Moreland Türk Derneği adına yaptık biz. Ben burada koordine ettim. İnanılmaz güzel bir etkinlikti. Avustralya’da yaşayan Türkleri kendi memleketlerine tanıtmak, o resim sergisinin son ayağıydı. Daha önce Ankara, Ordu, Antep gibi değişik illerde bunu gerçekleştirdik. Biz finale Denizlili olduğumuz için Denizlimizi sakladık. Avustralya’daki sadece Denizlililer değil derneklerimizde çok etkin. Gurbetçilerimiz Melbourne şehrinde faal, hem kültürümüzü hem birlik ve beraberlik içinde. Cumhuriyet bayramı gibi özel günlerimizde, farklı etkinliklerde dernekler hep ön plana çıkmıştır. Bizde elimizden geldiğince derneklerimize katkı sağlamaya çalışıyoruz. Her konuda, maddi manevi elimizden geldiğince, çünkü bunlar sponsorlarla bazı şeyler kolay olmuyor. Ama Avustralya’da Türkler gerçekten etkin. Türkler Avustralya Devletine, Avustralya hükümetine çok büyük katkılar sağlıyor. Bu katkıyı saplayanların en başında, kendinden her zaman gururla bahsediyoruz, Denizlili hemşehrilerimizdir. Onun için biz bu konuda gururluyuz.

• Avustralya’da yaşayan Türklerin en büyük problemi nedir? Şuanda Avustralya’da kaç tane Denizlili var?

Avustralya’da yaşayan Türklerin ortalama yüz 60 bin ile yüz 70 bin arasında Türk yaşıyor. Bunun 70 bin kusuru Melbourne şehrinde, geri kalan 40 bin kurusu Sydney’de, diğerleri de diğer bölgelere dağılmış bir şekilde. Ama ağırlık Melbourne şehri ve Sydney şehri. Bunların içinde Denizlili hemşehrilerimze düşen pay azımsanmayacak kadar çok. 5 binin üzerinde bir aile Denizlili hemşehrimiz yaşıyor. Bunların da yüzde 70’e yakın Denizlililerin ağırlıklı olduğu bölge Sydney bölgesi. Geri kalan da Melbourne’da, 300’ e yakın bir ailemiz var. 750-800 aile de Sydney’de yaşıyor. Bu şekilde oraya göçmenlik yapmış 1.ve2.kuşak. şuan 3.kuşak dediğimiz Denizlili hemşehrilerimizin yaşadığı iki büyük şehir.

• Pandemi nedeniyle ülkelerine gelemeyen gurbetçiler orada ne zorluklar yaşıyor?

Bu pandemi bütün dünyayı etkilediği gibi Avustralya’da yaşayan Türkleride çok etkiledi, Denizlilileri de etkiledi. Biz Denizlili olmaktan her zaman gurur duyuyoruz. Avustralya’da yaşayan Denizlili hemşehrilerimizden de her zaman gururla bahsediyoruz. Çalışkan bir milletiz. Dünyanın her ülkesinde çalışkanlığı ile dürüstlüğü ile yaşam tarzı ile örnek olmuş bir medeniyetin olduğu bir bölgeden çıkan kişilerden bahsediyoruz. Bu bize övünç veriyor, kıvanç veriyor. Aynı zamanda da bunu anlatırken Denizlili hemşehrilerimiz dünyanın bir ucunda da olsa kendi örf ve amellerini yaşayan yaşam tarzı ile bunu orada hissettiren bağını hemen koparmayan bir aile yapısı var. Bu pandemi tabi ki etkiledi. Mümkün olduğunca kendi memleketlerini, topraklarını, ilçelerini, köylerini ziyaret eden hemşehrilerimiz bu pandemi sürecinde ziyaret edemedi. Çünkü Avustralya hükümetinin ciddi bir kısıtlaması vardı. 6 ay boyunca bütün sınırları kapattı, herkesi eve kapattı. Bu süreci herkes gibi zor geçirdiler. O yüzden biraz mağdurlar, mahcuplar. Yakınlarda Avustralyadaki Denizlililer Derneği yönetimi ile toplantımız oldu. Yine aynı konular gündeme geldi. Biz tabi onları dört gözle bekliyoruz. Pandemi sürecinden sonra memleketlerini ziyaret etsinler.

• Denizlili gurbetçilerde 3.kuşak Denizli’yi biliyor mu? Pamukkale’yi biliyorlar mı, Laodikeia’yı biliyorlar mı?

Denizli bizim tanınan bir şehrimiz. Kültürü çok farklı. Denizlimiz turizm şehri, sanayi şehri. Denizlimiz aynı zamanda görsel yönüyle de çok özel. Coğrafi yapı itibari ile de Ege ve Akdeniz’in ortasına olan, tabiri caizse geçiş noktasında olan, İpek Yolu üzerinde çok önemli bir şehirimiz. 1. kuşak 1968’de ilk

kez Avustralya’ya gitti. Ondan sonra 2.kuşak Denizli’yi tabi ki biliyorlar. 3.kuaşak’ta maalesef bir kopukluk var. Bunun sebebi de araya pandemi girdi, ondan önce de maddi sıkıntılar.. Birazcık kopukluk oluştu. Bizim de tüm ana gayemiz geçmişte olduğu gibi önümüzdeki süreçlerde de çok büyük çabalar sarf edeceğiz. Çok ciddi anlamlı projelerimiz var. Zamanı geldiğinde onları da sizler aracılığı ile buradan paylaşacağız. Bize o köprüyü oluşturmak için elimizden geleni yapacağız. Biliyorlar, tanıyorlar ama sadece biliyorlar tanıyorlar. Ne derecede geliş gidişler var, bunu hissetmesi gerekiyor. Sadece görsellerden değil gidip görüp incelemeleri lazım. Havasını almaları lazım. Bizde elimizden geldiği kadar o köprüyü oluşturacağız. Bunun için buradayız.

• Gurbetçilerimiz şehirlerinin takımı Denizlispor’u tanıyorlar mı? Destekliyorlar mı?

Gurbetçilerimiz Türk Futboluna çok büyük ilgi alaka göstermişlerdir. Gurbetçiler için çok kıymetlidir, özellikle milli maçlar. Kendim de profesyonel futbolcuyum. Avustralya liglerinde,1. liglerinde futbol oynamış biriyim, üst düzey futbol oynamış biriyim. 4-5 defa gol kralı olmuş biriyim, iki defa yılın en iyi oyunculuğuna girmiş biriyim. Biz de şanslıyız. Avustralya’da özellikle Türklerin vedarıiftarı bir dünya kupamız vardı, biliyorsunuz dünya 3.sü olduğumuzda, onun öncesi de Galatasaray’ın Avrupa şampiyonu olması. O anları Avustralya bizzat yaşamış olan bir kişi olarak anlatıyorum. Futbol çok kıymetlidir orda, bayrağımız kıymetli olduğu gibi. Denizlispor tabi ki kıymetlidir. Bizim gurbetçiler yakınen takip ediyor. Biz sporun içinden olduğumuzdan dolayı her hafta bize yazarlar çizerler mesaj atarlar maç sonrası olumlu olumsuz şeyleri. Emin olun çok yakından takip ediyorlar. Denizli’nin merkezindeki bazı bihaber olan vatandaşlarımız vardır mutlaka ama orda saat farkı var. Gece geç saatlerde bile kalkarlar maçları seyrederler. Denizlispor’un uzun bir aradan sonra şampiyon olup da Süper Lig’e çıkması bizi çok mutlu etti, inanılmaz gururlandırdı. Üzülerek söylüyorum, maalesef Denizilisporumuzun ligde çok fazla kalıcı olamadan tekrar birinci lige düşmemiz çok derinden üzdü. Hazır konu açılmışken Denizlisporumuzun kuruluşunun 55. Yıl dönümünü de kutluyorum. İnşallah hakettiği, kalıcı olabileceği, yine Avrupa’da kalıcı olabileceği yılları biz bekliyoruz.

Biz Denizlililer Cemiyeti olarak izim orada Horoz Spor olarak bir futbol kulübümüz var. Sydney’de kardeşlerimiz bu kulübü kurdu. Kendi amatör liglerinde ciddi başarı elde ettiler ama son dönemlerde biraz sıkıntı yaşadılar. Faaliyetlerine biraz ara vermek zorunda kaldılar. Forması tamamen yeşil-siyah ve horozdan olan, adı üstünde Horoz Spor. Grubette yaşayan Denizlililerin Denizlispor’a ne kadar ilgi gösterdiklerini sordunuz. Kurdukları takıp yeşil siyah, horozdur. Adı da Horoz Spor’dur. Gerisini konuşmaya gerek yoktur diye düşünüyorum.