Gülnur İspir Yazdı:Kadın Kooperatiflerine Burun Kıvıranlara

Bugün bir yerel TV’de konuşan toplum cahili birini dinledim. Bugünlerde kendini yetişmiş modern sanan bazı kişilerin Kadın kooperatifi fobisini ulu orta dile getirmelerini üzülerek izliyorum. Kadın kooperatiflerini dışlamakta, horlamakta ısrarcı kesime bir iki çift sözüm var.

Kendi toplumsal yapımızdan haberdar olmalarını tavsiye ediyorum öncelikle… Kadının toplum içinde bulunduğu konumu üç maymunu oynayarak görmezden gelmekten vazgeçerek işe başlamak en kestirme yol. Eşitlikten söz ediyorsunuz ya; Hadi başlayalım. Ayşe koyalım adını, adı olsun öncelikle… Ayşe, kadının, çocuklarına bakmak, evi temizlemek, eşinin ve ailesinin duygusal ihtiyaçlarını karşılamak dışında bir vasfa sahip olabileceği akla getirilmeyen bir ortamda yaşıyor. Ayşe’den hasta ve yaşlı aile büyüklerine bakması tüm ihtiyaçlarını karşılaması da bekleniyor. Cinsiyet ayrımcılığına maruz kalıp yeterli eğitim alamadığı için bir mesleği yok. Herhangi bir fabrikaya girip vasıfsız işçi olarak çalışacak zamanı da yok. Ayşe, sosyal hayatına yön veren, baskıcı, bencil, kadın ezer zihniyetle çevrili… Çocukluğundan başlayıp şu anına kadar süregelen kadın ezer zihniyet mağduru .Evden çıkarken, yol ve varış adresi bildirmek zorunda…Ben ….gidiyorum.. Yetmez, bir de eşlikçi durumu belirtmesi gerekir. X teyze ile gideceğim,, yalnız gideceğim,, X ile buluşacağım….. Ayşe, erkek ve kadın sayısı neredeyse eşit bir el sanatları üretimi yapan kooperatife ortak olmuş olsun.Ve desin ki, ben ortağı olduğum kooperatifte iki saat dikiş dikmeye gidiyorum. Hadi koca, kayınvalide, oğul, kayınpeder vs. o gün uyku sersemi olsun ‘Git canım sen gelene kadar sana yıktığımız işlerin bir kısmını yapılmış olur’ desinler….O meraklı dedikodu için fırsat kollayan az gelişmiş zihniyet henüz kapı önüne çıkmamış olsun…Farz edelim kooperatifte elbise dikilecek olsun. Ortaklardan üç erkek ortak gelebilmiş, kadın ortakların işi çıkmış olsun. Ayşe, baskı altında, tam zamanlı bir işte çalıştırılamayacak kadar farklı zihniyette birileri var hayatında. O elinin emeğiyle üç beş kuruş kazanmak derdinde. Toplumda ben de varım demek derdinde..Var olduğunu, insan olduğunu üreterek kendine kanıtlamanın sancısında…Başı önde elbisenin kesimini yapacak, teğelini alıp bitirecek kendi üstüne düşeni. Geri evine gelecek. Kahvehanelerde fısıltılar, komşular arası dedikodular.. İlk yaralayıcı, kahredici sözleri kimden duyacak siz cevap verin. Belki ruhu kadar bedeni de hırpalanacak.. Ayşe, cesaret edebilir mi ekonomiye katkı sunmaya, cesaret edebilir mi elindeki dikiş kalıplarıyla kooperatif kapısından girmeye? Evet cevap verin Kadın kooperatiflerine yok hükmüyle yaklaşan her şeyi bilenler.. Ne yapacak Ayşe? Evde ait olduğu zihniyetin baskıları altında yok olup gidecek mi? Gitsin değil mi? Dilde ki yandaşlığınız sanatsal değeri bile olmayan sahneleme değil mi? Karın doyurmaz, sonuca vardırmaz.. Yanlış mı anlıyorum? Siz aslında eşitliğin savunucu musunuz? Kadın kooperatifi diye anılması ayrıştırma diye mi düşündünüz?

İnanalım, toplumsal yapıyı tabandan başlayarak dönüşüme uğratın, Ayşe’nin ait olduğu toplum kesimine diyebilin ‘ Ayşe oraya gidecek ve siz onu alkışlayacaksınız’ o kesimde ‘hay hay zaten ellerimiz havada alkış yapacaktık’ diyecek konuma gelsin. İşte o gün birlikte küçümseyelim Kadın Kooperatiflerini..Erkek ortaklı el işi yapan, nakış işleyen, dikiş diken üretim kooperatifleri kurun. Hem erkek ortağa hem kadın ortağa laf getirmeyecek bir toplum alt yapısı geliştirin ellerinizden öpelim…O güne kadar Kadın Kooperatifleri hakkında lüzumsuzlarmış gibi konuşmayı bırakın. Onlar yokmuş gibi davranmayı sonlandırın. Önce içinde yaşadığımız toplumu her kesimiyle tanıyın. Toplumun her kesiminde gelişme sağlamak için kadını güçlendirmenin önemini kavrayın. Baskıcı kesime ait kadını, ortamından zorla çıkaramayacağınıza göre elinizdeki en büyük toplum eşitleme kozunun kadın kooperatifleri olduğunu görün. O zaman oturup konuşabiliriz. Size Kadın kooperatiflerinin sosyal yönünü, ruhsal gelişim yönünü, kadının üretme ihtiyacının karşılanmamasının yaratacağı toplumsal etkileri, gelecek kuşaklara yön vermede ki yönünü ve daha onlarca toplum dostu yönünü anlatırız…..