Nöbetçi Eczaneler
Ege Bölgesi Sanayi Odası, Türkiye ekonomisindeki son gelişmeleri Ekonomist Mahfi Eğilmez’in katılımıyla gerçekleştirdiği toplantıda ele aldı. EBSO Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar’ın konuşmasıyla başlayan toplantıda Hazine Geçmiş Dönem Müsteşarı, Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi Mahfi Eğilmez EBSO Meclis ve Meslek Komiteleri üyelerine sanayicilerin riskli süreci yönetmelerine katkı sağlayabilmek amacıyla bir sunum yaptı. Oturumun moderatörlüğünü ise DEÜ İİBF Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yaşar Uysal yaptı.
“İki Tür Türbülans Var”
Konuşmasına ülkenin türbülansta olduğuna dair yorumlara atıfta bulunarak başlayan Mahfi Eğilmez :” İki tür türbülans var. Birisi dış hava koşullarından kaynaklı, ikincisi pilot hatalarından kaynaklı türbülans. Biz ikisinden de kaynaklı türbülansın içindeyiz. İşimizde çok kolay değil.
ABD bu krizden çıktı. ABD büyüme potansiyeli yüzde 2,5 idi. Bunu yakaladı. İşsizliği de yüzde 4’lere kadar gerilettiler. ABD dünyanın parasını saçarak, bu krizden çıkamayı başardılar. Trump olmasa daha iyi olabilirdi, ancak çıktılar. Euro bölgesi de büyüyor. Onlar tam krizden çıkamadılar. Çünkü tam olarak bütünsel yapı değil. Güçlüler ve daha zayıflar var. Kuzey ülkeleri daha güçlü. Euro bölgesi de iyi kötü büyüme potansiyeline yaklaştı. İşsizlik biraz sorun. Yeni bir darbe çıkmazsa eğer böyle devam eder. Euro bölgesine ihracatının yüzde 45’ine yapan bir ülke olan bizim için iyi bir durum. Herkes sorundan çıkarken yavaş yavaş Çin’de sorunlar çıkmaya başladı. Büyüme yüzde 11’lerden yüzde 6’lara düşünce. Yüzde 250 borcu varmış. Birbirlerine borçlular ama borçlular. Normal bankancılığın dışında oluşmuş bir bankacılık sistemi var. Şu anda bir krize gidecek gibi görünmüyor, ancak gidedebilir. Giderse eğer benim kanaatimce biz ikinci defa küresel krize gireriz. Çin bizim için o kadar büyük bir ekonomi” dedi.
“Kaybet Kaybet Bu”
Trumpla beraber ABD korumacılık faaliyetine girdiğini ifade eden Mahfi Eğilmez şunları söyledi :” Piyasa sisteminin temelinde serbest ticaret var. ABD bunun şampiyonu. Bunun şampiyonluğunu yapan Amerika şimdi, bunun tersine döndü. Dünya ilginç bir yere geldi. Komünist dediğimiz Çin serbest ticaretibsavunuyor. Kapitalizmin savunucusu Amerika korumacılığı savunuyor. Nereye varacağını bilmiyoruz. Biz de bu durumdan darbe yemeye başladık. Ticaret Savaşı’ndan yani korumacılıktan kazanan hiç kimse olmuyor. Bu geçmişten beri tesbit edilmiş bir şey. Karşılıklı gümrük duvarlarını yükseltiğiniz zaman herkes kaybediyor. Kazan kazan diye bir şey var mı bilmiyorum. Ama kaybet kaybet diye bir şey var. O da bu ! Bu işte herkes kaybediyor. 1400 yıllardan 1978 yılına kadar Çin dışa kapanmasıyla ekonomik olarak çöküşe geçiyor. Daha sonra tekrar açıyor. Abd’nin yaptığı bu olay dünyaya çok zarar verecek gibi görünüyor.”
“İlginç Bir Yapımız Var”
Son yıllarda dünyada ve Türkiye şok olayların yaşandığına ve dikkat çeken Eğilmez :” Bugünkü durum devam ederse ne olur ona bakmak durumundayız. Bizde hep sürpriz var dolayısyla rasyonel beklentilere giriyoruz.Tükiye 2002 ile 2009 ve 2009 2017 yılında iki farklı dönem yaşadı. İlk dönem başarılı bir ekonomik dönem sergiledi. 2002 ile 2009 yılında ne yaptıysak o döneme dönmemiz lazım. İnişli çıkışlı büyüme oranlarımız var. Potansiyel büyüme oranı yüzde 4.9 bir oran çıkıyor. Yüzde 5 Turkiye’nin potansiyel büyümesi. Yüzde 7’lere çıktımız zaman borçlanma artıyor yüzde 5’in altına düşersek işsizlik artıyor. Ama yüzde 8 büyüme isteyince sürdürülebilir büyüme yapamıyoruz. Yüzde 5 seviyelerde yapsak bu sorunları yaşamayacağız. İniş çıkışlar yüzünden yatırımcının sanayicini kararlarını çok etkiliyor. Türk yatırımcu buna alışık ama yabancı yatırım bunu alışık değil. Türkiye’nin ilginç bir yapısı var. ya bütçe açığı ya da cari açık vererek büyüyor. Yada ikisini vererek büyüyor. İç tasarruflarını istenilen seviyeye getiremiyor bir türlü. Açık vermemek mümkün değil Türkiye örneğinde. Ama yüzde 2’lerde cari açık ve bütçe açığıyla yüzde 4 büyümeleri yakalamamız gerekiyor.” dedi ve “1970’lerdeki ekonomi politikasıyla 2028’İ yönetmemiz mümkün değil. 100’lerce yabancı bu şekilde para kazandı. Bedavadan bizim paramızı yedi. Esnek kur politikası var ise, esnek faiz politikası koy.” diyerek sözlerini tamamladı.
Yorgancılar: Bununda Üstesinden Geleceğiz
Hepimizi özellikle sanayicileri ilgilendiren önemli bir süreçten geçildiğini ifade eden Ebso Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar :” Şimdi öyle Türbülans oluyor ki uçağın içindeki yolcunun yaralandığı oluyor. Öyle türbülans oluyor ki sadece sallanarak yolculuğunuzu tamamlıyorsunuz. Biz şuan içerde herhangi bir kişinin, sanayicinin, ticaretimizin, üretimimizin bir yara almadan eski sisteme ulaşması için çalışma yapmak mecburiyetindeyiz. Burada en önemli konu ülkenin birlik ve beraberliğidir. Bizim birlik ve beraberlik içinde olduğumuz sürece bunun da üstesinden geleceğimize inanıyorum. Kırkbeş yıldır iş hayatında olan kişi olarak söylüyorum. Bu ülke bu olayın üstesinden gelecek. Bizim bunu yapacak gücümüz de var. Ama yapacaklarımız kısa ve uzun vadede olarak ikiye ayırmamız lazım.” şekilde konuştu.
